چرا به امام حسین ثارالله گفته میشود؟

تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.

ثار هم به معنای خونخواهی و هم به معنای خون آمده است.

طبق معنای اول به امام حسین (ع) <<ثارالله>> گفته می شود از آن رو که ولی دم و خونخواه او خدا است.

ولی اگر <<ثارالله>> به خون خدا معنا شود، به دلیل یکی از توجیهاتی که ذکر می شود، به امام حسین (ع) <<ثارالله>> گفته می شود:

1. <<ثار>> به <<الله>> اضافه شده است تا بیان کند که این خون، خون شریفی است؛ یعنی اضافه تشریفیه است.

2. انسان کاملی که در مدراج کمال به مقام قرب فرائض راه یافته، <<یدالله>> و <<لسان الله>> و <<ثارالله>> میshy;شود؛ یعنی دست خدا میshy;شود که اگر خدا بخواهد کاری را انجام دهد با دست او انجام میshy;دهد. زبان الاهی میshy;گردد که اگر خدا بخواهد سخن بگوید با زبان او سخن می گوید، و خون خدا میshy;شود که اگر خدا بخواهد به مکتب خود در جامعه حیات ببخشد، از خون او استفاده میshy;کند. امامshy; حسین shy;(ع) <<ثارالله>> است؛ زیرا خونی که از آن امامshy; بر زمین ریخته شد موجب گردید تا حیات تازهshy; ای به کالبد دین دمیده شود.

پاسخ تفصیلی

در باره این موضوع اول باید گفت: این لقب برای دو امام معصوم، امام علی (ع) و امام حسین (ع) گفته شده است. در زیارت امام حسین (ع) میshy;خوانیم: <<السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا ثَارَ اللَّهِ وَ ابْنَ ثَارِهِ>>؛ سلام بر تو اى خون خدا و فرزند خون خداrlm;.

در مورد معنای ثار الله دو احتمال وجود دارد:

1. به معنای خونخواهی: درکتب لغت واژه <<الثار>> را به معنای <<الطلب بالدم؛ یعنی خونخواهی>> معنا کردهshy;اند. بر این اساس؛ <<ثارالله>> یعنی کسی که ولی دم و خونخواه او خدا است.

لازم است بدانیم که ندای خونخواهی حسین (ع)؛ یعنی شعار <<یا لثارات الحسین>>، شعار قیام توابین و نیز قیام مختار، بوده است، و همچنین شعار فرشتگانی است که کنار قبر او تا ظهور امام زمان (عج) میshy;مانند، و نیز شعار حضرت مهدی (عج) در هنگام قیام و شعار یاوران شهادت طلب او است.

معنایی که از واژه <<ثارالله>> بیان گردید، مورد پذیرش گروه زیادی از دانشمندان اسلامی قرار گرفته است؛ بر طبق این معنا <<ثاراللَّه>> یعنى اى کسى که خونبهاى تو متعلق به خدا است و او خونبهاى تو را میshy;گیرد؛ زیرا تو متعلق به یک خانواده نیستى که خونبهاى تو را رئیس خانواده بگیرد، و نیز متعلق به یک قبیله نیستى که خونبهاى ترا رئیس قبیله بگیرد، تو متعلق به جهان انسانیت و بشریت هستی، تو متعلق به عالم هستى و ذات پاک خدایى، بنا بر این خونبهاى تو را او باید بگیرد، و همچنین تو فرزند على بن ابى طالب هستى که شهید راه خدا بود و خونبهاى او را نیز خدا باید بگیرد.

2. به معنای خون خدا: از کلام علامه مجلسی (ره) استفاده میshy;شود که <<الثأر>> به معنای خون و خونخواهی آمده است؛ و آنچه گفته ایشان را تأئید میshy;کند معنایی است که کتاب لسان العرب از واژه <<الثار>> ارائه کرده است. این کتاب لغت میshy;گوید: <<الثَّأْرُ الطَّلَبُ بالدَّمِ، و قیل: الدم نفسه>>؛ یعنی واژه <<الثار>> به معنای طلب کردن خون است و گفته شده که به معنای خود خون نیز آمده است. پس میshy;توان گفت که حسین (ع) خون خدا است، اما آیا براستی میshy;توان این معنا را پذیرفت و آیا خدا جسم است که خون داشته باشد و آیا اصولا چنین تصوری از خدا میshy;تواند صحیح باشد؟!

در پاسخ باید گفت: واژهshy;هایی؛ مانند یدالله و... که در فرهنگ اسلامی بکار برده میshy;شود، یک تعبیر کنایی یا مجازی تلقی میshy;شود؛ مثلا آنshy;گاه که گفته میshy;شود علی (ع) یدالله است، منظور این نیست که خدا جسم است و مانند انسان دستی دارد و دست او حضرت علی (ع) است، بلکه مقصود آن است که علی (ع) مظهر قدرت الاهی است.

بر این اساس؛ مصحح اطلاق لقب <<ثارالله>> بر امام حسین (ع)، میshy;تواند یکی از احتمالات زیر باشد:

1. اضافه <<ثار>> به <<الله>> اضافه تشریفیه است؛ یعنی این خون به الله که شریفshy;ترینِ موجودات است، اضافه شده تا کسب شرافت کند و دانسته شود که این خون، خون شریفی است؛ زیرا برای خدا ریخته شده و از این رو به خدا تعلق دارد، همان گونه که در <<هذِهِ ناقَةُ اللَّه>> ناقه به الله یا در <<بیت الله>> و <<عِنْدَ بَیْتِکَ الْمُحَرَّمrlm;>>، بیت به الله و ضمیر خطاب، برای کسب شرافت، اضافه گردیده است.

2. انسان کاملی که در مدراج کمال به مقام قرب فرائض راه یافته، <<یدالله>> و <<لسان الله>> و <<ثارالله>> میshy;شود؛ یعنی دست خدا میshy;شود که اگر خدا بخواهد کاری را انجام دهد با دست او انجام میshy;دهد. زبان الاهی میshy;گردد که اگر خدا بخواهد سخن بگوید با زبان او سخن میshy;گوید، و خون خدا میshy;شود که اگر خدا بخواهد به خود و مکتب خود در جامعه حیات ببخشد از خون او استفاده میshy;کند. امام علی (ع) و امامshy;حسین shy;(ع) <<ثارالله>> هستند؛ زیرا خونی که از آن دو امام shy;(ع) بر زمین ریخته شد موجب گردید تا حیات تازهshy;ای به کالبد دین دمیده شود.

به هر حال در متون دینی ما، لقب <<ثارالله>> برای امامshy;حسین shy;(ع) بکار برده شده است. ما معتقدیم که معنای اول اگرچه معنای درستی است، اما معنای دوم نیز میshy;تواند معنای صحیح لقب <<ثارالله>> باشد و برای اهلش که به عمق این معنا راه یافتهshy;اند، از جهاتی در اولویت قرار داشته باشد.

در این نگاه، آن امام بزرگوار (ع) خون خدا است از آن جهت که خونش حیات تازهshy;ای به کالبد دین دمیده و باعث شده که نام خدا زنده گردد. خدایی که می رفت کم کم از یادها و خاطرهshy;ها محو شود و عبادتش تبدیل به عادت.

از این جهت گفته میshy;شود که، اسلام نبوی الحدوث و حسینی البقاء است، و بدیهی است که انسان زنده برای بقایش نیاز به خون دارد و جاری بودن خون در رگshy;ها، نماد و سنبل زنده بودن است و آنshy;گاه که خون از جریان و حرکت باز ایستد، مرگ شخص فرا میshy;رسد. دقیقاً برای بقای پیکر اسلام نیز باید خونی در رگshy;های آن جاری باشد و بر این اساس اگر روزی این خون از آن کالبد جدا شود مرگ آن، حتمی و قطعی است و بعد از آن، آنچه که میshy;ماند تنها جسمی است بیshy;روح و بیshy;جان

تور کربلا. تور زمینی کربلا. تور هوایی کربلا.